Een radicale schok (Blog Paul Peters)
11-11-2020
In Rotterdam is de Erasmus universiteit gevestigd. Aan deze universiteit is een instituut ondergebracht onder de naam DRIFT. Dutch Research Institute for Transitions.
Dit wetenschappelijk instituut houdt zich onder andere bezig met duurzaamheidstransities. Dat klinkt allemaal heel ingewikkeld, maar een bezoek aan de website van DRIFT schept duidelijkheid. Klik hier.
Duurzame samenleving
Een duurzaamheidstransitie is niets anders dan een verandering richting een duurzame samenleving. In het bloembollenvak is hier veel aandacht voor. Bijna dagelijks is er wel berichtgeving over certificering, de afname van het middelenpakket, zonnepanelen, waterstof, schone erf schone sloot en ga zo maar door…
Een radicale schok
DRIFT geeft op haar website aan dat een transitie een systeemverandering is en niet een aanpassing of optimalisatie van het bestaande. DRIFT geeft ook aan dat de meeste bedrijven pas overgaan tot een ander systeem als gevolg van een radicale schok (of dreiging daarvan). Slechts enkele bedrijven zijn in staat om hun koers te verleggen door actief in te spelen op veranderingen.
Coronacrisis
Een actueel voorbeeld hiervan is de coronacrisis die heeft aangetoond dat bij de meeste bedrijven het thuis- en digitaal werken (via bijvoorbeeld Zoom en MS-teams) inderdaad deze schok nodig had om voet aan de grond te krijgen. Slechts enkele bedrijven waren al goed voorbereid doordat ze zagen dat dit de toekomst zou gaan worden. Thuis- en digitaal werken is een blijvertje afgewisseld met, hopelijk in de nabije toekomst, fysiek contact.
Voorkomen
In het bloembollenvak hebben we een enorme uitdaging op het gebied van duurzaamheid. Zo heeft Minister Schouten onlangs, in een kamerbrief, de ambitie uitgesproken dat open teelten in 2030 de emissie van gewasbeschermingsmiddelen naar de leefomgeving tot nagenoeg 0 hebben teruggedrongen. Ik denk dat we moeten voorkomen dat er een schok nodig is voor deze transitie. De kennis die er bij DRIFT is voor een duurzaamheidstransitie komt goed van pas.
Vergelijkbaar nieuws
21 diner (Blog Paul)
22 oktober 2024Onze dochter is onlangs 21 geworden en dat is uitbundig gevierd met een heus 21 diner. Voor velen wellicht een onbekend fenomeen. Het is overgewaaid uit de USA en het is daar een traditie om te vieren dat je volwassen bent (en dan alcohol mag drinken). Het gezelschap bestond uit 2 heren en 14 dames, allemaal prachtig gekleed, goed voorbereid met speeches, foto’s, video’s en spelletjes, hongerig en trek in een borrel. We hebben als trotse ouders ons behoorlijk ‘uit de naad gewerkt’ om alles in goede banen te leiden. Maar jonge mensen zijn mooi, zeker wanneer ze het leven met elkaar vieren. Belangrijk onderdeel in het diner is terugkijken op de vriendschappen die ze met elkaar hebben. Natuurlijk komen de verhalen voorbij die niet voor de oren van de ouders zijn bedoeld maar ach, we zijn zelf ook jong geweest. Maar stilstaan bij vriendschappen en mooie belevenissen die je met elkaar hebt gedeeld is waardevol. Wat kunnen we hiermee in de dagelijkse werkzaamheden in ons mooie bollenvak? Af en toe eens terugkijken, het leven vieren en onze zegeningen tellen. Kijk hoe jonge mensen dat doen en geniet daar ook van. Je bent in een oogwenk immers een trotse (en belegen) ouder.
Galmijt (Blog Paul)
08 oktober 2024Galmijt in tulpen krijgt steeds nadrukkelijker de aandacht. In de gesprekken over de handel in tulpen op de kwekerij, bij de broeierij, export en bemiddeling is het steevast onderwerp van gesprek. Er zijn veel vragen en meningen. Het is een zoektocht om tot goede teeltmaatregelen, opslagcondities en vooral ook handelscondities te komen. Wat is nu de oorzaak dat galmijt nu zo’n grote uitdaging is geworden? Een simpel antwoord hierop is er niet. Al hoor ik ook om me heen dat ‘iedereen eigenlijk wel weet waar de schoen wringt’. Een aantal ontwikkelingen speelt een rol. De teelt van tulpen vindt steeds grootschaliger plaats. Grotere bedrijven hebben enerzijds met grotere risico’s te maken, maar kunnen anderzijds ook meer investeren in het nemen van maatregelen om risico’s te beheersen. Op dit moment lijkt het eerste nog de overhand te hebben. De beperkingen in het middelenpakket spelen een belangrijke rol in de beheersing van galmijt. De stijgende gemiddelde temperatuur wellicht ook en de extreme natte omstandigheden van afgelopen groeiseizoen kunnen ook hun sporen hebben achtergelaten. Wat ik om me heen hoor is dat afbroei mogelijk nog een oorzaak is. Het mag duidelijk zijn dat de zoektocht naar oorzaken volop gaande is, om uiteindelijk te komen tot effectieve maatregelen. Het is een groot goed dat er binnen het vak een brede conversatie plaatsvindt. Dat lijkt soms tot niets te leiden, maar ik ben ervan overtuigd dat het een belangrijke manier is om uiteindelijk met elkaar tot een richting te komen. Die richting komt er, maar op dit moment zitten we nog volop in de mist van de gesprekken die nog alle kanten opgaan.
Een collectief positief exposoom (Blog Paul)
24 september 2024In de NRC van 25 augustus 2024 las ik een artikel van een wetenschapper (Saer Samanipour) waarin hij het begrip exposoom beschreef. Het is een relatief nieuw begrip dat steeds meer aandacht krijgt in wetenschappelijke en gezondheidsgemeenschappen. Het verwijst naar de totale blootstelling van een individu aan omgevingsfactoren gedurende zijn of haar leven, waaronder chemische stoffen, leefomstandigheden en zelfs sociale invloeden. Dit begrip biedt nieuwe inzichten in de invloed van de omgeving op de gezondheid, en helpt ons te begrijpen hoe we negatieve factoren kunnen minimaliseren. Mijn aandacht was getrokken vanwege het begrip ‘chemische stoffen’, omdat dit ook in ons vak veel de aandacht heeft, maar ik bedacht me ook dat we het concept van het exposoom kunnen ombuigen naar een positieve benadering. De rol van samenwerking: een collectief positief exposoom In de bloembollensector zijn veel kwekers bezig, al dan niet in samenwerking met elkaar, met proefvelden en experimenten. Dit biedt een enorme rijkdom aan data en ervaringen. Elke kweker draagt bij aan een groter geheel. Op deze manier ontstaat een collectief “positief exposoom” – een omgeving waarin iedereen wordt blootgesteld aan innovaties, gedeelde kennis en duurzame technieken. De kleine stappen die elke individuele kweker zet, dragen gezamenlijk bij aan een grootschalige verschuiving in de sector. Het positieve exposoom in deze context verwijst naar de blootstelling van kwekers aan nieuwe methoden en inzichten die bijdragen aan duurzamere teeltpraktijken. Ik geloof erin dat dit bestaat en merk dat bijvoorbeeld in het Fieldlab Bol en nog veel meer andere initiatieven. Bijvoorbeeld, een kweker die experimenteert met de laserweeder of druppelirrigatie beïnvloedt niet alleen zijn eigen productieproces, maar inspireert mogelijk ook anderen om soortgelijke stappen te zetten. Dit kan leiden tot een bredere acceptatie van duurzame oplossingen. Kwekers staan voortdurend bloot aan elkaars experimenten en de resultaten daarvan. Deze vorm van 'positieve blootstelling' kan, net als het klassieke concept van het exposoom, op lange termijn een diepgaande invloed hebben op de gezondheid van de bodem, de biodiversiteit en het milieu in bredere zin. In plaats van het concept van het exposoom te zien als een onvermijdelijke verzameling van schadelijke invloeden, kan het worden omarmd als een model voor positieve verandering en samenwerking. Ik geloof hierin!