Matig groeiseizoen geeft onzekerheden voor daghandel
18-07-2023
Het groeiseizoen voor de voorjaarsbloeiers was niet ideaal, met een koud voorjaar en nogal wat regen. Een eerste blik op de oogst laat dan ook een wat teleurstellend resultaat zien. Wat gaat dit betekenen voor de daghandel? En zijn er nog verschillen in de gewassen? De vertegenwoordigers van CNB vertellen er graag meer over.
“Dit seizoen wordt echt anders dan anders”, verwacht CNB-vertegenwoordiger Stefan van der Vlugt, die zich richt op de bemiddeling in hyacint. “Het areaal is al met zo’n 10 procent gekrompen en nu wordt er ook nog eens matig tot slecht gerooid. De preparatiebollen vertonen wisselende maten en zijn niet best gegroeid. Met name de gestrooide bollen, die meer tijd nodig hebben om te groeien, laten het afweten.” Hij ziet het weer als de grootste ‘boosdoener’. “Het is lang koud gebleven afgelopen voorjaar, met veel noordenwind. Verder was er een lange, droge periode vlak voor het oogsten, en beregenen is risicovol voor hyacint vanwege het gevaar voor snot. Dat zien we nu allemaal terug in de oogst. Zowel de aantallen als de maten vallen tegen.”
Orders beginnen te vallen
Over de gevolgen voor de handel zegt Van der Vlugt: “Voor de pottenbroei pakt het niet zo verkeerd uit, aangezien de pottenbroeiers vorig jaar een slecht seizoen hebben gedraaid. Er was beduidend meer aanbod dan vraag. Nu er minder bollen zijn en dus ook minder bollen-op-pot, verwacht ik dat deze markt zal stabiliseren.” Voor de droogverkoop is het ‘erg afwachten’. “We merken dat de instabiliteit en onrust in de wereld ook effect heeft op de droogverkoophandel. Kopers zijn afwachtend. De orders beginnen nu, begin juli, te vallen. Aangezien het aanbod minder is, verwacht ik dat uiteindelijk alle bollen schoon op gaan.” We mogen er niet automatisch vanuit gaan dat schaarste voor prijsstijgingen zal zorgen, stelt Van der Vlugt. “Er moet een evenwicht gaan ontstaan. Het is allemaal echt nog even afwachten.”
Voor narcis pakt het seizoen wellicht anders uit. Bij het schrijven van dit artikel, begin juli, is het weer nogal wisselvallig. CNB-vertegenwoordiger Dennis Slikker vertelt: “Narcis staat er nog redelijk groen op, het gewas is nog actief, dus het zou nog redelijk goed kunnen gaan. Narcis houdt best van dat Hollandse grauwe weer en kan wel een beetje regen hebben. Maar, omdat het rooien nog moet beginnen, kan ik er nog weinig over zeggen, het blijft afwachten.” Over de handel kan Slikker wat meer vertellen. “Het is het hele jaar al gierend druk in de narcissenhandel. Een paar jaar was de handel in dit gewas nog zeer matig, maar de laatste twee, drie jaar beleeft narcis een hype, kopers staan ervoor in de rij. Op dit moment is mijn vraaglijst langer dan mijn aanbodslijst, met name als het gaat om andere kleuren dan geel. Die zijn nog moeilijker te krijgen. Ik hoop dan ook op een goede oogst. En mochten er toch overschotten zijn, dan raken we die met gemakt kwijt.”
Minder bollen uit VK
De prijzen zijn de laatste paar jaar met stapjes omhoog gegaan. “Ik schat in dat de prijzen nu zo’n 10 tot 15 procent hoger liggen dan vorig jaar.” Wat hem opvalt: “Er is nauwelijks aanbod vanuit het Verenigd Koninkrijk. Onder andere als gevolg van Brexit, personeelstekort en een paar droge jaren, is de import vanuit het VK veel minder geworden. Ze kopen daarentegen nog steeds wel veel Hollandse bollen.” Door de jaren heen is het areaal narcis in Nederland stabiel gebleven. “Als ik naar mijn kopers kijk, wordt narcis het meeste gebruikt voor de droogverkoop. Daarnaast zijn ook de pottenhandel en landscaping belangrijke markten. Als snijbloem is narcis wat minder populair.”
CNB-vertegenwoordigers Hawikjo Wijnands en Ed Walkier, gespecialiseerd in tulp, zien het nieuwe daghandelseizoen somber in. “Tot eind mei stond het gewas er goed op, het zou een redelijke tot normale oogst worden. Begin juni werd het plotseling heel warm, waardoor het gewas te snel is afgestorven. Dit betrof alle regio’s, met een uitschieter in de Bollenstreek, waar het nog een paar graden warmer was.” De gevolgen daarvan zijn nu zichtbaar in de oogst. “Er worden minder aantallen gerooid, zo’n 30 tot 40 procent, en de bollen zijn minder gegroeid dan was verwacht. Dat geldt over de hele linie, voor alle maten. Het is wel mogelijk dat de vroege soorten de dans net zijn ontsprongen. In dat segment zou de schade nog kunnen meevallen.” Voor het plantgoed is het nog te vroeg om conclusies te trekken, vinden de collega’s. “We weten nog niet precies hoe dit uitpakt.” Het goede nieuws is dat de bollen die gerooid worden, er wel goed uitzien. “Het zijn mooie bollen, de kwaliteit is goed.”
Opgaande lijn in prijzen
Lastig voor kwekers is ook dat, door de plotselinge hitte, de bollen vrijwel overal tegelijkertijd gerooid moeten worden. “En dat kan natuurlijk niet, daar hebben kwekers de capaciteit niet voor. Vervolgens was er die dag met die enorme storm op 5 juli, waardoor er flink wat water is gevallen. Dat is geen goede combinatie, vanwege het risico op zuur.” De conclusie van de collega’s is kort maar krachtig: “Dit gaat geen leuk jaar worden.” Het gevolg van de verwachte schade is dat er een opgaande lijn zichtbaar is in de prijzen. “Hogere prijzen zijn mooi, maar als er geen bollen zijn, levert dat niks op. We voorzien dat er een gat gaat ontstaan tussen vraag en aanbod, dat niet zomaar te dichten is. Dat heeft gevolgen voor de droogverkoop, en gaan we uiteindelijk ook terugzien in de broeierij. Natuurlijk doen we ons best om iedereen te helpen, maar we kunnen geen bollen maken die er niet zijn. Zeker is wel dat dit jaar alle bollen zullen worden verkocht, ook de minder gangbare maten en de wat minder populaire soorten.”
Communiceer met kopers
De CNB-vertegenwoordigers raden kwekers aan om vooral goed contact te houden met hun afnemers. “Als je ziet dat je onvoldoende kunt leveren, communiceer dit dan op tijd aan je kopers. De export heeft namelijk ook klanten die op de bollen zitten te wachten. Het is natuurlijk een vervelende boodschap, maar je kunt het maar beter op tijd weten, dan kunnen de verwachtingen worden bijgesteld. En bevestig het ook nog even schriftelijk. Zo kunnen we voorkomen dat de problemen nog groter worden. Want daar heeft niemand wat aan.”