(Z)Ware kost (Blog Paul Peters)
08-12-2020
Net als u spreek ik gedurende de dag veel mensen. Denk dan bijvoorbeeld aan klanten, collega’s, leveranciers en adviseurs. Regelmatig valt me op dat die gesprekken niet altijd tot het gewenste resultaat leiden. Herkenbaar?
Systeem 1 en 2
De theorie over systeem 1 en 2 van Daniel Kahneman helpt mij om te verklaren waarom we regelmatig langs elkaar heen praten en wat nodig is dat te verbeteren.
Simpele vragen
In 2011 heeft Kahneman een boek geschreven met de titel ‘Thinking, Fast en Slow’. Daarin gaat hij in op de twee systemen van denken van mensen. Systeem 1 is snel, gaat automatisch, vraagt weinig inspanning en controle. Wanneer je de simpele vraag krijgt ‘hoeveel is 2+2’ dan is je antwoord direct ‘4’. Systeem 1 is prima uitgerust om simpele vragen te beantwoorden.
Wikken en wegen
Systeem 2 is langzaam, vraagt inspanning, is wikken en wegen en je hebt controle nodig. Wanneer je de vraag krijgt ‘een bos tulpen en een pluk snijgroen kosten samen 1 euro en 10 eurocent, de bos tulpen is 1 euro duurder dan het snijgroen, wat kost het snijgroen?’ Wat is dan het antwoord?
Voordat ik naar het antwoord ga wil ik met u eerst naar de kern van het boek van Kahneman. Dat is dat we vaak, vanuit gemak, via systeem 1 reageren. Dat is snel en gaat automatisch. Echter voor veel vraagstukken en gesprekken is systeem 1 niet geschikt. Er is inspanning nodig en dan systeem 2 nodig.
10 eurocent
Zo is uw antwoord op de vraag over de tulpen en het snijgroen waarschijnlijk ‘10 eurocent’. Dit is echter niet het juiste antwoord. Het is nodig om nog eens goed naar de vraag te kijken en een inspanning te leveren. Het antwoord is namelijk 5 eurocent. Het snijgroen is 5 eurocent, de bos tulpen 1 euro en 5 eurocent. Immers de bos tulpen was 1 euro duurder dan het snijgroen.
Kahneman leert ons dat we de natuurlijke neiging hebben om (te) snel te reageren maar dat dit niet altijd tot de juiste antwoorden en goede gesprekken leidt. Daarvoor is het nodig dat we ons meer inspannen en meer tijd nemen om ons in het vraagstuk en elkaar te verdiepen.
Heeft u vragen naar aanleiding van dit artikel? Neem dan contact op met Paul Peters (Manager bemiddeling).